Ngày Quốc tế Lao động 1/5: Nguồn Gốc Lịch Sử & Ý Nghĩa Không Thể Quên

Mỗi năm, khi đến ngày 1 tháng 5, chúng ta lại được nghỉ lễ, tận hưởng thời gian bên gia đình. Nhưng bạn có thực sự hiểu rõ nguồn gốc lịch sử ngày 1/5 và ý nghĩa của Ngày Quốc tế Lao động? Hãy cùng CAMERA ĐẠI PHÁT lật lại những trang sử để hiểu vì sao ngày này lại quan trọng đến vậy.

1. Bối Cảnh Lịch Sử Đầy Sóng Gió Dẫn Đến Ngày Quốc Tế Lao Động 1/5

Vào cuối thế kỷ 19, thế giới đang trong guồng quay của Cách mạng Công nghiệp. Các nhà máy, xí nghiệp mọc lên như nấm, nhưng đằng sau sự phát triển đó là cuộc sống cùng cực của hàng triệu công nhân:

• Giờ làm việc kéo dài: Phổ biến là 12-14 tiếng/ngày, thậm chí 16 tiếng.
• Điều kiện lao động tồi tệ: Môi trường làm việc nguy hiểm, thiếu an toàn, độc hại.
• Lương thấp: Đồng lương rẻ mạt, không đủ sống, không có bảo hiểm hay chế độ phúc lợi.
• Bóc lột lao động trẻ em và phụ nữ: Tình trạng này diễn ra phổ biến.

Sự bất công và áp bức này đã nhen nhóm ngọn lửa đấu tranh trong lòng giai cấp công nhân, đòi hỏi những quyền lợi cơ bản, mà trước hết là quyền được làm việc 8 giờ/ngày.

2. Cuộc Đấu Tranh Đòi Ngày Làm 8 Giờ & Sự Kiện Haymarket Lịch Sử (1886)

Khẩu hiệu “8 giờ làm việc, 8 giờ nghỉ ngơi, 8 giờ vui chơi” trở thành mục tiêu chung. Đỉnh điểm của phong trào này diễn ra tại Mỹ:

2.1 Cao Trào Tại Chicago

• Năm 1884, Liên đoàn Lao động Mỹ thông qua nghị quyết, chọn ngày 1/5/1886 là hạn chót để giới chủ phải thực hiện ngày làm việc 8 giờ.
• Đúng ngày 1/5/1886, một cuộc tổng đình công lớn chưa từng có nổ ra trên khắp nước Mỹ với khoảng 400.000 người tham gia. Chicago trở thành tâm điểm với gần 40.000 công nhân xuống đường.

2.2 Thảm Kịch Haymarket và Tiếng Vang Quốc Tế

• Các cuộc biểu tình diễn ra trong vài ngày. Vào ngày 4/5/1886, tại Quảng trường Haymarket, Chicago, trong lúc cảnh sát đàn áp người biểu tình, một quả bom bất ngờ phát nổ. Cảnh sát lập tức nổ súng vào đám đông.
• Kết quả là nhiều người chết và bị thương, nhiều nhà lãnh đạo công nhân bị bắt và kết án tử hình oan uổng (sau này được gọi là Sự kiện Haymarket hay Thảm sát Haymarket).
• Dù bị đàn áp đẫm máu, sự kiện Haymarket không dập tắt được ngọn lửa đấu tranh mà còn thổi bùng nó lên mạnh mẽ hơn, tạo tiếng vang và sự đồng cảm trên toàn thế giới.

3. Ngày 1/5 Chính Thức Trở Thành Ngày Quốc Tế Lao Động

Ghi nhận sự hy sinh và tinh thần đấu tranh của công nhân Chicago nói riêng và thế giới nói chung:

• Ngày 14/7/1889, tại Đại hội thành lập Quốc tế thứ II ở Paris (Pháp), các đại biểu đã thống nhất lấy ngày 1 tháng 5 hàng năm làm Ngày Quốc tế Lao động.
• Mục đích: Tưởng nhớ sự kiện Haymarket, biểu dương lực lượng, thể hiện sự đoàn kết và tiếp tục đấu tranh cho các yêu sách của giai cấp công nhân, đặc biệt là ngày làm 8 giờ.
• Kể từ năm 1890, ngày 1/5 được kỷ niệm rộng rãi trên toàn cầu.

4. Ý Nghĩa Sâu Sắc Của Ngày Quốc Tế Lao Động 1/5

Ngày 1/5 không chỉ là một ngày nghỉ lễ đơn thuần. Nó mang trong mình những ý nghĩa vô cùng quan trọng:

1. Tôn vinh đóng góp: Ghi nhận và tôn vinh những cống hiến, hy sinh thầm lặng nhưng vô cùng to lớn của lực lượng lao động cho sự phát triển của xã hội.
2. Biểu tượng đoàn kết: Thể hiện tinh thần đoàn kết quốc tế của giai cấp công nhân và người lao động trên toàn thế giới trong cuộc đấu tranh chung vì quyền lợi, hòa bình và tiến bộ.
3. Nhắc nhở lịch sử: Nhắc chúng ta về lịch sử đấu tranh gian khổ để có được những quyền lợi lao động cơ bản như ngày nay (ngày làm 8 giờ, điều kiện làm việc an toàn, công đoàn…).
4. Khẳng định quyền lợi: Tiếp tục là ngày để người lao động và các tổ chức công đoàn đưa ra các yêu sách, bảo vệ và đòi hỏi quyền lợi chính đáng của mình.

5. Ngày Quốc Tế Lao Động 1/5 tại Việt Nam

Tại Việt Nam, tinh thần của ngày Quốc tế Lao động đã sớm được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp thu. Ngày 1/5 được tổ chức kỷ niệm lần đầu vào năm 1930. Sau khi đất nước giành độc lập, ngày 1/5 đã được công nhận là ngày lễ chính thức của quốc gia, thể hiện sự coi trọng của Đảng và Nhà nước đối với giai cấp công nhân và người lao động. Ngày này thường được nghỉ cùng với ngày 30/4 (Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước), tạo thành dịp nghỉ lễ dài quan trọng.

6. Kết luận:

Ngày Quốc tế Lao động 1/5 là một ngày lễ mang đậm dấu ấn lịch sử và ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Đó là ngày để chúng ta nhớ về quá khứ đấu tranh hào hùng, tôn vinh giá trị sức lao động và củng cố tinh thần đoàn kết vì một xã hội công bằng, tiến bộ hơn. Hiểu rõ nguồn gốc và ý nghĩa ngày 1/5 giúp chúng ta trân trọng hơn những thành quả đang có và tiếp tục phấn đấu cho quyền lợi của người lao động.